İSMET KÜR VE KIZI PINAR KÜR’ÜN ZONGULDAK NOTLARI…
İsmet Kür 29 Eylül 1916 tarihinde İstanbul'da doğdu. Eğitimini, Edirne Kız Öğretmen Okulu ve Gazi Eğitim Enstitüsü Edebiyat Bölümü’nde tamamladı. Öğretmenliğin yanı sıra inceleme, araştırma, öykü, şiir, roman, anı türlerinde kitaplar, radyo oyunları ve tiyatro oyunları yazdı.
İsmet Kür, şair ve yazar Halide Nusret Zorlutuna'nın kardeşi, yazar Pınar Kür'ün annesi ve yazar Emine Işınsu’nun teyzesidir. Öykü, şiir, roman ve tiyatro oyunu gibi bir çok dalda esere imza atmıştır.
İsmet Kür, Türk dili ve edebiyatı öğretmeni, eşi Behram Kür ise Fransızca ve matematik öğretmenidir. İşleri dolayısıyla içinde Zonguldak’ında olduğu Anadolu’nun çeşitli illerinde bulunmuşlardır.
İsmet Kür, 21 Ocak 2013 tarihinde hayatını kaybetmiştir.
……………………..
İsmet Kür’ün onlarca eseri bulunuyor. “Yaşamak” isimli kitabını Zonguldak’ta Mehmet Çelikel Lisesi’nde öğretmen iken yazmıştır. Kitap; Zonguldak Sancak yayınevinin 1945 baskısıdır. Kitabı kardeşi Halide Nusret Zorlutunan’a adamıştır.
Eserlerinde Zonguldak’ta geçen yaşantısına ait bilgilere yer vermiştir.
İçinde sanatçı Ruhi Su ile olan Zonguldak anısını şöyle anlatır.
“Yıl 1945 ya da 46 olacak... Zonguldak'tayız. Çelikel Lisesi’nde öğretmenim. Bir pazar, nasılsa erken kalktım. Uyuyanları rahatsız etmemeye çalışarak, yemek odasındaki küçük radyoyu açtım... Bir ses... Tanımadığım olağanüstü bir erkek sesi türkü söylüyordu... Tam anlamıyla çarpılmıştım... Aslında, türkü falan pek sevmem ben... Ama bu türkü, bu yorum, bu ses Söyleyenin kim olduğunu merak etmeyecek kadar büyülenmiştim. Sonunda Ruhi Su olduğunu öğrendim. Ve tabii artık, pazar uykusu diye bir şey kalmamıştı bende... Kaç pazar sonraydı? Bilmem ki... Uzun bir mektup gönderdim... Şurada burada şiirlerim, öykülerim çıktığı için adımı vermedim. Genellikle iyi mektup yazanım. Böyle derler yani... Sanırım bu mektup, hiç yazmadığım kadar güzel oldu.
İkincisini ne kadar sonra yazdım? Bunu da bilmiyorum, Mektuplarımı aldığından emin gibiydim. Önce, adres kesin doğruydu. Benim için çok önemli olan kanıt, her iki mektupta sözünü ettiğim türküleri yeniden söylemesiydi. Elbette rastlantı olabilirdi; ama ben, o zamanlar, üstüme alınmaktan hoşlanmıştım.
"Evlerinin önü mersin” türküsünü hep sevmişimdir; Ruhi'nin yorumuyla büsbütün tutuldum... Sonra nasıl oldu bilmem, bu türkü onunla aramızda... “ne” oldu desem... Bağ gibi... Dostluk gibi... Asıl da barışıklık simgesi gibi bir şey oldu. Benim bulunduğumu bildiği yerde bu türküyü okumazsa, bir nedenle bana biraz da olsa küs olduğunu anlardım... Zaten büyük küslükler için bir neden de olmazdı aramızda…
Zaten, Ruhi Su ile olan bu yazışmalarımız Zonguldak’tan başka illere sürülmemizde de sebep olmuştur.”
KIZI PINAR KÜR
İsmet Kür’ün kızı yazar Pınar Kür, 15 Nisan 1943 tarihinde Bursa’da doğmuştur. Işılar adında bir kız kardeşi vardır. Bilecik’te görev yapan aile Pınar Kür’ün doğumu için Bursa’ya gelir ve Pınar Kür’ün doğumundan sonra tekrar Bilecik’e döner. Aile bir süre sonra da Zonguldak’a yerleşir.
Pınar, İlkokul 1. Sınıfa Zonguldak’ta başlar. 1949 yılında Ankara’ya taşındıklarında ikinci sınıfa Kurtuluş İlkokulu’nda devam eder…
Annesi gibi Türk edebiyatının usta kalemlerinden olan Pınar Kür, 15 Temmuz 2025 tarihinde hayatını kaybeder…
Pınar Kür Zonguldak'la ilgili yıllara ait hatıraları şöyle anlatır:
"Ben Bursa'da doğmuşum ama ilk hatırladığım yer Zonguldak’tır. 1940'ların sonlarında Zonguldak çok ileri bir yerdi. Ocaklardan limana kömür taşımak için şehrin içinden geçen tren yolu çok hoşuma giderdi. Maden dolayısıyla burada çoğu yurt dışında okumuş mühendisler yaşardı. Onların kulüpleri vardı. Bizimkiler de tenis oynar, dağa çıkmayı sever, kayak yaparlardı. Annemin Mehmet Çelikel lisesinde hocalık yaptığı Zonguldak'ta, babam kömür işçileriyle yakınlaşıp, askerlik arkadaşı Ruhi Su'yla sık görüşür olunca adı komüniste çıktı... Bu yüzden sürülünce öğretmenlikten istifa etti. Bizde toparlanıp Ankara'ya gittik."
Yüksel Yıldırım-24 Kasım 2025,
Yardımcı kaynaklar:
NTV Tarih Dergisi-2015
Gazete Kadıköy
Zonguldak Nostalji
